FAIR Δεδομένα: Δυνατότητες και προκλήσεις για ερευνητικές υποδομές και ερευνητικές κοινότητες

Η ανάδυση των διαφορετικών και ποικίλων δεδομένων, η πολυπλοκότητα των υπηρεσιών και οι αρχές της Ανοικτής Επιστήμης επηρέασαν τις μεθόδους και τα εργαλεία διαχείρισης και διάθεσης των ερευνητικών δεδομένων. Επηρέασαν επίσης τα περιβάλλοντα διάθεσης (δηλαδή τα Αποθετήρια και τις Ερευνητικές Υποδομές), ενώ εισήγαγαν τις έννοιες της εμπιστοσύνης (trust) αλλά και του FAIR, ακρωνύμιο με συνειρμική αναφορά στο επίθετο δίκαιος. Η ελεύθερη, γρήγορη, μαζική παραγωγή και διακίνηση δεδομένων επιβάλλει κανόνες και τεχνικές που προωθούν στους κόλπους της Ανοικτής Επιστήμης περισσότερο αξιόπιστα δεδομένα και υπηρεσίες, τουλάχιστον ως προς την τεχνική τους αρτιότητα. Θα διερευνήσουμε μέσα από μια σύντομη ιστορική αναδρομή αυτές τις εξελίξεις, τους περιορισμούς και τις μελλοντικές προκλήσεις, έχοντας ως μελέτη περίπτωσης την ευρωπαϊκή υποδομή CESSDΑ ERIC και την αντίστοιχη ελληνική SoDaNet, καθώς και τις προοπτικές που μπορεί να διανοίξει, όπως και τα διλήμματα που μπορεί να προκαλέσει, η υιοθέτηση των FAIR δεδομένων στις ερευνητικές υποδομές των κοινωνικών επιστημών.