Κοινωνιολογία της πολιτικής των Άμεσων Ξένων Επενδύσεων στην Ελλάδα

Το SOCINVEST είναι μια κοινωνιολογική μελέτη της πολιτικής των Άμεσων Ξένων Επενδύσεων (ΑΞΕ) στην Ελλάδα. Το έργο εξετάζει τη σχέση των Ελληνικών πολιτικών θεσμών, όπως είναι ενταγμένοι στην ΕΕ, με τους ξένους επενδυτές. Το ερευνητικό αυτό αντικείμενο παρουσιάζει ιδιαίτερο ενδιαφέρον καθώς τα τελευταία χρόνια η οικονομική διακυβέρνηση στην Ελλάδα αναδιαρθρώθηκε σε βάθος, ως μέρος μιας ευρύτερης αναδιάρθρωσης της οικονομικής διακυβέρνησης στην ΕΕ, προκειμένου να ανακτηθεί η ανταγωνιστικότητα της εθνικής οικονομίας.

Το SOCINVEST είναι ένα ερευνητικό πρόγραμμα με κοινωνιολογική μεθοδολογία και ένα διεπιστημονικό θεωρητικό πλαίσιο που φέρνει σε διάλογο τα θεσμικά οικονομικά, την πολιτική οικονομία και την κοινωνιολογία. Σκοπός του προγράμματος είναι να προσφέρει μια καινοτόμα ματιά στο ζήτημα των ξένων επενδύσεων, αναδεικνύοντας τις κοινωνικές και πολιτικές τους προϋποθέσεις. Η υπόθεση του προγράμματος είναι ότι ο τρόπος με τον οποίο ρυθμίζονται και υλοποιούνται οι ΑΞΕ εξηγείται από τα κοινωνικά χαρακτηριστικά και τις σχέσεις των εμπλεκόμενων πολιτικών, οικονομικών και κοινωνικών δρώντων.

Το SOCINVEST προσεγγίζει τη σχέση πολιτικών θεσμών/ΑΞΕ από την οπτική μιας κοινωνιολογίας των δρώντων. Εξετάζουμε πολιτικούς δρώντες διαφορετικών επιπέδων εξουσίας (μέλη της κεντρικής κυβέρνησης και των τοπικών αρχών, κομματικά στελέχη, αξιωματούχους της ΕΕ), στελέχη της δημόσιας διοίκησης, τεχνοκράτες και ειδικούς επιστήμονες, εταιρικούς μάνατζερ, αλλά και ομάδες πίεσης και κοινωνικά κινήματα. Πρόκειται για μια μεσαίου βεληνεκούς κοινωνιολογική προσέγγιση, στο πλαίσιο της οποίας, αντλώντας από την παράδοση της οικονομικής κοινωνιολογίας, αντιμετωπίζουμε τις ΑΞΕ ως πρακτική η οποία είναι ενσωματωμένη (embedded) σε ένα πλέγμα κοινωνικο-πολιτικών σχέσεων. Η έρευνα πεδίου επικεντρώνεται στη νομοθεσία που ρυθμίζει τις ΑΞΕ, τη λειτουργία των θεσμών που είναι επιφορτισμένοι με την προσέλκυση και διαχείριση ξένων επενδύσεων και, τέλος, την υλοποίηση επιλεγμένων επενδυτικών σχεδίων. 

ΑΝΑΛΥΤΙΚΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ

  • ΑΚΡΩΝΥΜΙΟ: SOCINVEST
  • ΥΠΕΥΘΥΝΟΣ ΦΟΡΕΑΣ: Εθνικό Κέντρο Κοινωνικών Ερευνών
  • ΠΡΟΫΠΟΛΟΓΙΣΜΟΣ: 102.850
  • ΧΡΗΜΑΤΟΔΟΤΟΥΜΕΝΟ: Χρηματοδοτούμενο
  • ΦΟΡΕΑΣ ΧΡΗΜΑΤΟΔΟΤΗΣΗΣ: ΕΛΙΔΕΚ
  • ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΟΣ ΥΠΕΥΘΥΝΟΣ: Νίκος Σουλιώτης
  • ΙΝΣΤΙΤΟΥΤΟ: ΙΠΕ
  • ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΗ ΟΜΑΔΑ: Νίκος Σουλιώτης, Αλέξανδρος Αφουξενίδης, Μαργαρίτα Κομνηνού, Γεράσιμος Κάρουλας
  • ΕΝΑΡΞΗ ΕΡΓΟΥ: 2020
  • ΔΙΑΡΚΕΙΑ(μήνες): 36
  • ΙΣΤΟΣΕΛΙΔΑ ΕΡΓΟΥ: https://socinvest.weebly.com/

Πρωτοτυπία και απήχηση

Η μελέτη των ξένων επενδύσεων στο πλαίσιο του SOCINVEST διαφοροποιείται από τις καθιερωμένες οικονομετρικές αναλύσεις και επικεντρώνεται στα κοινωνικά χαρακτηριστικά και τις σχέσεις πολιτικών και επενδυτών. Ορίζοντας ένα καινοτόμο από κοινωνιολογική άποψη αντικείμενο, το SOCINEST επιχειρεί να δημιουργήσει τις προϋποθέσεις για μια ουσιαστική κοινωνιολογική συμβολή στις συζητήσεις περί οικονομικής διακυβέρνησης στην Ελλάδα.

Η συμβολή του προγράμματος θα είναι:

επιστημονική, καθώς οι ΑΞΕ δεν έχουν αποτελέσει αντικείμενο συστηματικής μελέτης με τη βοήθεια των κοινωνιολογικών θεωριών μεσαίου βεληνεκούς.

πολιτική, παρέχοντας μια συστηματική αποτίμηση του τρόπου με τον οποίο λειτουργούν στην πράξη οι μεταρρυθμίσεις των τελευταίων ετών που αποσκοπούν στην αύξηση των ΑΞΕ, ειδικά μέσω της προώθησης των «στρατηγικών» επενδύσεων, των ιδιωτικοποιήσεων και της αξιοποίησης της δημόσιας περιουσίας με τη συμμετοχή ιδιωτών.

κοινωνική, εφόσον το πρόγραμμα θα παραγάγει εκλαϊκευτικό υλικό το οποίο θα συμβάλλει στη μεγαλύτερη διαφάνεια και διάχυση της γνώσης γύρω από τις ξένες επενδύσεις στην Ελλάδα.

ΑΝΑΛΥΤΙΚΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ


Υλοποίηση

Το SOCINVEST περιλαμβάνει έξι Πακέτα Εργασίας:

ΠΕ1. Διαχείριση του προγράμματος και επικοινωνία

ΠΕ2. Κατασκευή κοινωνιολογικού εννοιολογικού και μεθοδολογικού πλαισίου για τη μελέτη των πολιτικών των ΑΞΕ

Το ΠΕ2 εξετάζει τις δυνατότητες χρήσης κοινωνιολογικών εννοιών μεσαίου βεληνεκούς (θεωρία πεδίου, οικολογική θεωρία) στη μελέτη των πολιτικών των ΑΞΕ. Επίσης, συζητάει την οικονομική κοινωνιολογία σε σχέση με τα θεσμικά οικονομικά, την πολιτική οικονομία και τις σπουδές συστημάτων διακυβέρνησης.

ΠΕ3. Η Ελλάδα και οι παγκόσμιες ροές ΑΞΕ

Το ΠΕ3 διερευνά την ένταξη της Ελλάδας στα επενδυτικά σχέδια πολυεθνικών εταιρειών από επιλεγμένους οικονομικούς τομείς (υποδομές, ενέργεια, αγορά ακινήτων). Η διερεύνηση βασίζεται σε δευτερογενή στατιστικά στοιχεία.

ΠΕ4. Πολιτική των ΑΞΕ στην Ελλάδα

Το ΠΕ4 εξετάζει την πολιτική των ΑΞΕ στην Ελλάδα και περιλαμβάνει: α. μια επισκόπηση της σχετικής νομοθεσίας και πολιτικών δράσεων, β. τη μελέτη επιλεγμένων διαδικασιών διαμόρφωσης πολιτικής (νομοθεσία για τις στρατηγικές επενδύσεις, σύσταση της ΕΕΣΥΠ), γ. τη στατιστική μελέτη των κοινωνικών χαρακτηριστικών του προσωπικού των πολιτικών θεσμών και φορέων που σχετίζονται με τις ΑΞΕ.

ΠΕ5. Περιπτώσεις επενδυτικών σχεδίων

Το ΠΕ5 εξετάζει με ποιοτικές μεθόδους τρία συγκεκριμένα επενδυτικά σχέδια (επένδυση της COSCO στον Πειραιά, επένδυση στον χώρο του πρώην αεροδρομίου στο Ελληνικό, υδρογονάνθρακες νότια της Κρήτης) αναλύοντας τη διάδραση πολιτικών στελεχών διαφορετικών επιπέδων διακυβέρνησης, εταιρειών και άλλων κοινωνικών δρώντων.

ΠΕ6. Δραστηριότητες διάχυσης

Οι δραστηριότητες διάχυσης περιλαμβάνουν τη διεξαγωγή σεμιναρίου με διαμορφωτές πολιτικής και εκπροσώπους φορέων, μία έκθεση πολιτικής, μία έκθεση εκλαΐκευσης των αποτελεσμάτων της έρευνας, επιστημονικά άρθρα, μία μονογραφία και ένα τελικό συνέδριο. 

ΑΝΑΛΥΤΙΚΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ

ΕΠΙΣΤΡΟΦΗ ΣΤΗ ΛΙΣΤΑ