Εργαστήριο Κοινωνικών Μετασχηματισμών του Αστικού Χώρου – LaSTcity

Εργαστήριο Κοινωνικών Μετασχηματισμών του Αστικού Χώρου – LaSTcity
Έτος ίδρυσης: 2025

Σκοπός του Εργαστηρίου Κοινωνικών Μετασχηματισμών του Αστικού Χώρου (LaSTcity) είναι η συστηματική μελέτη και ανάλυση των ποικίλων διαδικασιών παραγωγής του αστικού χώρου, καλύπτοντας ένα ευρύ φάσμα κοινωνικοχωρικών και δημογραφικών φαινομένων, σε διαφορετικές γεωγραφικές κλίμακες. Το LaSTcity εντάσσεται στην ερευνητική παράδοση του Ινστιτούτου Αστικής και Αγροτικής Κοινωνιολογίας του ΕΚΚΕ (1995-2012).

Οι κύριοι επιστημονικοί στόχοι του LaSTcity προσδιορίζονται ως εξής:

Συστηματική παρακολούθηση χωρο-κοινωνικών και δημογραφικών δεικτών και παραγωγή θεματικών χαρτών.
Υποστήριξη της παραγωγής επιστημονικών δημοσιεύσεων των ερευνητών/τριών του ΕΚΚΕ στα πεδία ενδιαφέροντος του εργαστηρίου.
Συνεισφορά στις εκπαιδευτικές δραστηριότητες του ΕΚΚΕ, είτε αυτοτελώς, είτε στο πλαίσιο συνεργασίας με πανεπιστημιακά ιδρύματα και ερευνητικά ινστιτούτα.
Συμμετοχή στην υποβολή προτάσεων σε προσκλήσεις ανταγωνιστικών ερευνητικών προγραμμάτων.
Διάχυση της επιστημονικής έρευνας και γνώσης μέσω της παραγωγής κειμένων πολιτικής, δημοσιευμάτων στον Τύπο και ανοιχτών δημόσιων εκδηλώσεων σε τακτά χρονικά διαστήματα.
Υποστήριξη της πρακτικής άσκησης φοιτητών/τριών, όλων των βαθμίδων, από την Ελλάδα και το εξωτερικό στα θέματα που εμπίπτουν της εξειδίκευσης του εργαστηρίου.

Αντλώντας από θεωρητικές και μεθοδολογικές προσεγγίσεις των επιστημονικών περιοχών της αστικής γεωγραφίας, της αστικής κοινωνιολογίας, της δημογραφίας και της πολεοδομίας, η επιστημονική δραστηριότητα του LaSTcity κατευθύνεται ειδικότερα σε ερευνητικά αντικείμενα όπως οι κοινωνικές ανισότητες, η φτώχεια και ο κοινωνικός διαχωρισμός στις πόλεις, οι δημογραφικοί μετασχηματισμοί, το σύστημα γης και οικοδομής, η παραγωγή κατοικίας και οι στεγαστικές πολιτικές, η ιδιοκτησία της γης, ξένες και εγχώριες επενδύσεις στον αστικό χώρο, η κριτική ανάλυση χωρικών πολιτικών και της χωρικής διακυβέρνησης, οι διαδικασίες αστικοποίησης και οι σχέσεις πόλης-υπαίθρου, εμπειρίες και πρακτικές της καθημερινότητας στην πόλη, παραγωγή και κατανάλωση πολιτισμού στον αστικό χώρο, τα αστικά κοινωνικά κινήματα, οι χωρικές διαστάσεις της κλιματικής κρίσης, η περιβαλλοντική και ευρύτερα η χωρική δικαιοσύνη.

Συντονίστρια του εργαστηρίου είναι η Φερενίκη Βαταβάλη, Ειδική Λειτουργική Επιστήμονας Β΄ ΙΚΕ

Εσωτερικά Μέλη:
Κατερίνα Βεζυργιάννη, Ειδική Λειτουργική Επιστήμονας Β΄ ΙΚΕ, kvez-at-ekke.gr,
Γιώργος Κανδύλης, Ερευνητής Β΄ ΙΚΕ, gkandyli-at-ekke.gr,
Παύλος Μπαλτάς, Ερευνητής Β΄ ΙΚΕ, pbaltas-at-ekke.gr,
Μιχάλης Πέτρου, Ερευνητής Α΄ ΙΚΕ, mpetrou-at-ekke.gr,
Νίκος Σουλιώτης, Ερευνητής Β΄ ΙΚΕ, nsouliotis-at-ekke.gr,
Σταύρος Νικηφόρος Σπυρέλλης, Ερευνητής Β΄ ΙΚΕ, sspyrellis-at-ekke.gr,

Αλεξάνδρα Θεοφίλη, Ειδικό Τεχνικό & Επιστημονικό Προσωπικό ΙΚΕ, atheofili-at-ekke.gr

Εξωτερικά μέλη:
Δημήτρης Εμμανουήλ, Ομότιμος Ερευνητής ΕΚΚΕ
Θωμάς Μαλούτας, Ομότιμος Καθηγητής Χαροκόπειου Πανεπιστημίου και Ομότιμος Ερευνητής ΕΚΚΕ

Στοιχεία επικοινωνίας εργαστηρίου: lastcity-at-ekke.gr
Ιστοστελίδα εργαστηρίου: http://lastcity.ekke.gr/

Ερευνητικές υποδομές
Πανόραμα Απογραφικών Δεδομένων

Κοινωνικός Άτλας της Αθήνας
Atlas Global Network

Ενδεικτικές δημοσιεύσεις

Maloutas, T., Spyrellis, S. N., & Vatavali, F. (2025). Unregulated Urban Regeneration in Athens: greening and Taxation of the Built Environment as Impending Levers of Increasing Inequalities. Land, 14(4), 777. https://doi.org/10.3390/land14040777
Maloutas, T., Spyrellis, S.N., (2025), “Permanence and change in urban segregation. Segregation trends in different neighbourhoods of Athens 1991-2021”, European Urban and Regional Studies
Ubareviciene, R., van Ham, M., Tammaru, T., Basílio, L., Berzins, M., Credit, K., Silva, D., Harris, R., Kalm, K., Kauppinen, T., Krisjane, Z., Malheiros, J., Maloutas, T., Manley, D., Musterd, S., Nello, O., Nevanto, M., Novotný, L., Ouředníček, M., Porcel, S., Ribardière, A., Šimon, M., Smętkowski, M., Spyrellis, S., Strömgren, M., Van Gent, W., Wessel, T., (2025) A Comparative Study of Socio-Economic Segregation in European Capital City-Regions: From Segregation to Desegregation?, Urban Studies https://doi.org/10.1177/00420980251378028
Baltas, P. (2025). Methods in demography. In T. Iosifides (Ed.), Elgar concise encyclopaedia of research methods in the social sciences. Edward Elgar.
Βεζυργιάννη, Κ. (2025). Ενδοοικογενειακή βία: η κατ’ εξαίρεση (;) καθημερινότητα των γυναικών. Η άποψη των επαγγελματιών Κέντρων Ψυχικής Υγείας. Στο Ι. Τσίγκανου (επιμ.) Η ενδοοικογενειακή βία κατά των γυναικών στην Ελλάδα. Θεάσεις των επαγγελματιών και του Τύπου. Αθήνα: ΕΚΚΕ.
Βεζυργιάννη, Κ. (2025). Οι φροντιστές/στριες (υπο)στηρίζουν τα ΑμεΑ. Τους/τις φροντιστές/στριες ποιος; Στο Ι. Τσίγκανου (επιμ.) Φύλο και Αναπηρία στην Ελλάδα σήμερα. Εμπειρικά Ευρήματα και Πολιτικές. Αθήνα: ΕΚΚΕ.
Ηatziprokopiou, P., Kandylis, G., Papatzani, E. Psallidaki, T. Varouxi, C., Vezyrgianni, K. (2025). Assisted return infrastructure between voluntariness and coercion. The case of AVRR in Greece. In Z. Şahin-Mencütek, S. Barthoma, S. and A. Önver Cetrez (eds) Coerced Returns: Politics, Infrastructures and Mobilities Edited Volume for IMISCOE Springer Series
Maloutas, T. & Spyrellis S.N. (2025), Occupational categories: changing social profiles and spatial patterns in the city, in Thomas Maloutas (ed), Athens: A Rapidly Changing Metropolis in the European South, Routledge, Oxon UK and New York NY, USA, p. 130
Petrou M., (2025). “Food insecurity and agricultural crisis. Investigating the dynamics for the relocalisation of agricultural production systems”. In, Susana Narotzky (eds.), Agricultural extractivism in the Mediterranean region: a socioecological view. Palgrave.
Vezyrgianni, K. (2025). Assisted return infrastructure between voluntariness and coercion. The case of AVRR in Greece. In Z. Şahin-Mencütek, S. Barthoma, S. and A. Önver Cetrez (eds) Coerced Returns: Politics, Infrastructures and Mobilities Edited Volume for IMISCOE Springer Series

Ερευνητικά Έργα

“Segregation patterns and deprivation areas in Athens 2011-2021 (SeDe)”, 2024-2025, EKKE. Φορέας χρηματοδότησης: ΕΛΙΔΕΚ. Επιστημονικός υπεύθυνος: Σ.Σπυρέλλης.
«Αστικό πράσινο στην Αθήνα: κοινωνικοχωρικές ανισότητες και πρακτικές σχεδιασμού», 2024-2025, ΕΚΚΕ. Αυτοχρηματοδοτούμενο έργο. Επιστημονικοί υπεύθυνοί: Φ.Βαταβάλη, Γ.Κανδύλης.
Réseau des Atlas: un outil pour l’étude des mutations sociospatiales des métropoles euro-méditerranéennes (https://www.atlasglobalnetwork.com). Πρόγραμμα της Γαλλικής Σχολής της Αθήνας (ÉfA) χρηματοδοτούμενο στο πλαίσιο του πενταετούς προγράμματος (ÉfA – Projets quinquennal 2022-2026).Επιστημονικά υπεύθυνοι: Θωμάς Μαλούτας ομότιμος Καθηγητής Χαροκόπειου Πανεπιστημίου, Ίρις Πολύζου ερευνήτρια, Σταύρος Σπυρέλλης Ερευνητής ΕΚΚΕ
«Microsegregations—Μια συγκριτική προσέγγιση του κάθετου κοινωνικού διαχωρισμού στις πολυκατοικίες της Αθήνας» Πρόγραμμα του Εθνικού Κέντρου Κοινωνικών Ερευνών χρηματοδοτούμενο από το Ίδρυμα Ωνάση. Επιστημονικά υπεύθυνοι: Θωμάς Μαλούτας ομότιμος Καθηγητής, Σταύρος Σπυρέλλης Ερευνητής ΕΚΚΕ
«Ιστορίες αθηναϊκών πολυκατοικιών – η δομή του οικιστικού αποθέματος και οι επιπτώσεις στην κοινωνική γεωγραφία της πόλης». Πρόγραμμα του Χαροκόπειου Πανεπιστημίου και χρηματοδοτούμενο από το ΕΛΙΔΕΚ. Επιστημονικός υπεύθυνος: Θωμάς Μαλούτας, ομότιμος καθηγητής του Χαροκόπειου Πανεπιστημίου