Αξίες και συναισθηματικότητα στην ελληνική πολιτική κουλτούρα

Σε αυτό το άρθρο, παρέχουμε μια θεωρητική συζήτηση για το ressentiment εντός των αναδυόμενων πεδίων της πολιτικής κοινωνιολογίας και της πολιτικής ψυχολογίας των συναισθημάτων και προσφέρουμε μια εμπειρική διερεύνηση της πολιτικο-πολιτιστικής του λειτουργίας. Το σύνθετο συναίσθημα του ressentiment αναφέρεται σε μια επαναλαμβανόμενη περισυλλογή αρνητικών συναισθημάτων και σε μια συναισθηματική αποζημίωση για τις αποτυχίες της ζωής. Υφιστάμενες μελέτες δείχνουν ότι το ressentiment μπορεί να συνδεθεί με εκλογική στήριξη σε λαϊκιστικά, αντι-μεταναστευτικά και ακροδεξιά κόμματα, και μπορεί να παράσχει ώθηση για σημαντικές κοινωνικοπολιτικές ανατροπές.

Χρησιμοποιώντας τα δεδομένα της 7ης κύματος της World Values Survey για την Ελλάδα, αναλύουμε τα ψυχολογικά συστατικά και τις πολιτικές εκφράσεις του ressentiment, ελέγχοντας τρεις υποθέσεις για τη σχέση του με την αποδοτικότητα και την ικανοποίηση από τη ζωή, τα συστήματα αξιών και την πολιτική βία. Η ανάλυση είναι εφικτή χάρη στην ανάπτυξη μιας αυθεντικής κλίμακας ressentiment έξι στοιχείων, την οποία προσφέρουμε ως νέο μέτρο αυτού του συναισθηματικού φαινομένου.

Βρίσκουμε μια περιορισμένη κατανομή του ressentiment στην Ελλάδα, η οποία συγκεντρώνεται σε οικονομικά και κοινωνικά μειονεκτούντα τμήματα της κοινωνίας. Επίσης, διαπιστώνουμε ότι οι βαθμοί ressentiment συνδέονται μονοτονικά με γενική δυσαρέσκεια από τη ζωή, μειωμένο πολιτικό ενδιαφέρον, έλλειψη αποδοτικότητας, χαμηλή διαπροσωπική εμπιστοσύνη και αποστροφή για κοινωνιοκεντρικές και απελευθερωτικές αξίες. Ίχνη λανθάνουσας υποστήριξης για τη βία είναι εμφανή στις απαντήσεις σχετικά με τη βία κατά άλλων, όπου οι συμμετέχοντες με υψηλότερους βαθμούς ressentiment κατατάσσονται ψηλότερα σε σχέση με τους λιγότερο επηρεασμένους από ressentiment συμμετέχοντες.

Συζητάμε τις επιπτώσεις των ευρημάτων μας για την ποιότητα της δημοκρατίας, τον αυταρχικό λαϊκισμό και τον εθνικισμό.

(ressentiment =any cautious, defeatist, or cynical attitude based on the belief that the individual and human institutions exist in a hostile or indifferent universe or society)

)