Ανθεκτικότητα, Συμπερίληψη, και Ανάπτυξη: Προς μια Δίκαιη Πράσινη και Ψηφιακή Μετάβαση των Ελληνικών Περιφερειών - JustReDI

Ανθεκτικότητα, Συμπερίληψη, και Ανάπτυξη: Προς μια Δίκαιη Πράσινη και Ψηφιακή Μετάβαση των Ελληνικών Περιφερειών - JustReDI

Η Εμβληματική Δράση JustReDI εντάσσεται στις διαθεματικές επιστημονικές περιοχές με ειδικό ενδιαφέρον για την σύνδεση με τον παραγωγικό ιστό και ως είδος επένδυσης αφορά στην Έρευνα και Ανάπτυξη. Η ΕΔ καλύπτει συνολικά την διαθεματική επιστημονική περιοχή των κοινωνικών επιδράσεων και συνεπειών από τον διενεργούμενο πράσινο και ψηφιακό μετασχηματισμό. Την ΕΔ συντονίζει το Εθνικό Κέντρο Κοινωνικών Ερευνών με Επιστημονικό Υπεύθυνο τον Καθηγητή Νίκο Δεμερτζή και Συντονιστή τον Ερευνητή Γιώργο Παπαδούδη ενώ οι φορείς που συμπράττουν είναι το Ερευνητικό Κέντρο Αθηνά, το Εθνικό Αστεροσκοπείο Αθηνών, το Ελληνικό Κέντρο Θαλασσίων Ερευνών, το Πανεπιστήμιο Δυτικής Αττικής, και το Διεθνές Πανεπιστήμιο της Ελλάδος. Η διάρκεια του JustReDI προβλέπεται να είναι 28 μήνες (15/05/2023 – 14/09/2025) και το συνολικό κόστος ανέρχεται σε 4.915.000 €. 

Το αντικείμενο του JustReDI εστιάζει α) στην αξιολόγηση της υφιστάμενης κατάστασης στην Ελλάδα, β) στην καταγραφή απόψεων, στάσεων, αξιακών προσανατολισμών και συμπεριφορικών προδιαθέσεων τόσο του ευρύτερου κοινού όσο και επιμέρους κοινωνικών ομάδων, γ) στην παροχή λύσεων και εργαλείων που να υποστηρίζουν προτάσεις πολιτικών, και δ) στα περιεχόμενα των δημόσιων πολιτικών όσον αφορά τις θετικές επιρροές και τις αρνητικές επιπτώσεις των μεταβάσεων: σε άτομα και νοικοκυριά στις επιχειρήσεις και την οικονομία εν γένει σε διαδικασίες σχεδιασμού και εφαρμογής τομεακών πολιτικών έτσι, ώστε ο ψηφιακός μετασχηματισμός και η πράσινη μετάβαση να συντελεστούν με όρους δικαιοσύνης, ανθεκτικότητας, βιώσιμης ανάπτυξης και κοινωνικής συμπερίληψης.

Οι επιμέρους στόχοι του έργου για την επίτευξη του πολυδιάστατου αντικειμένου είναι 1. Συλλογή και ανάλυση πρωτογενών δεδομένων, 2. Επεξεργασία δευτερογενών δεδομένων, 3. Αξιοποίηση κοινών ερευνητικών υποδομών, 4. Χαρτογράφηση περιοχών που αθροιστικά ή διαφορικά πλήττονται ή ωφελούνται από την πράσινη μετάβαση και τον ψηφιακό μετασχηματισμό, 5. Εντοπισμός επαγγελματικών ομάδων και οικονομικών κλάδων που σωρευτικά ή με διαφορικό τρόπο πλήττονται ή ωφελούνται από τη διττή μετάβαση, 6. Ανίχνευση αναγκών επιμόρφωσης και κατάρτισης σε ψηφιακές και πράσινες δεξιότητες, 7. Δημιουργία παρατηρητηρίου των βασικών δεικτών της Πράσινης και Ψηφιακής Μετάβασης και σύγκλισης με στόχους του ΟΗΕ για τη βιώσιμη ανάπτυξη, 8. Δημιουργία ψηφιακής πύλης με χαρτογραφικά και άλλα δεδομένα για την υποβοήθηση στη λήψη στοχοθετημένων μέτρων δημόσιας πολιτικής, 9. Επεξεργασία προτάσεων δημόσιας πολιτικής για την πράσινη και ψηφιακή μετάβαση, 10. Αποδοτική και αποτελεσματική διάχυση ερευνητικών αποτελεσμάτων.

Για τη μελέτη του αντικειμένου της διττής μετάβασης χρησιμοποιούνται διεπιστημονικές αναλύσεις και μεθοδολογίες. Πιο συγκεκριμένα, αντικείμενο έρευνας και μελέτης του έργου είναι (2) μεταβάσεις [πράσινη και ψηφιακή] σε (3) τομείς [οικονομία/επιχειρήσεις, άτομα/νοικοκυριά, σχεδιασμός πολιτικής/διακυβέρνηση] σε (2) διαστάσεις κοινωνικής επίδρασης [θετική - αρνητική). Συνεπώς η ερευνητική ομάδα ακολουθεί μια 2x3x2 προσέγγιση. Το κέντρο βάρους της έρευνας πέφτει στις περιφέρειες της χώρας καθώς μεταξύ τους παρουσιάζονται διαφορές ως προς την περιβαλλοντική επιβάρυνση, τη διείσδυση ψηφιακών τεχνολογιών και υπηρεσιών αλλά και ως προς τον βαθμό οικονομικής ανάπτυξης. Ορισμένες δράσεις καλύπτουν το σύνολο της επικράτειας (π.χ. πανελλαδική δειγματοληπτική κοινωνική έρευνα γνώμης), ενώ άλλες επικεντρώνονται σε επιμέρους περιπτώσεις μελέτης ειδικών κοινωνικών κατηγοριών. Δεδομένου ότι οι ψηφιακές τεχνολογίες μπορούν να έχουν διπλό αποτύπωμα, θετικό αλλά και αρνητικό, ο μεθοδολογικός σχεδιασμός του έργου έχει γίνει με τη διασταύρωση δύο κάθετων Πυλώνων και δύο οριζόντιων Αξόνων. Σε κάθε άξονα αντιστοιχούν Ενότητες Εργασίας (ΕΕ) που επιμερίζονται σε επιμέρους παραδοτέα. Το έργο περιλαμβάνει 21 ΕΕ που κατανέμονται ως εξής: 

Πυλώνας #1: Κοινωνικές επιπτώσεις της πράσινης μετάβασης (7 ΕΕ)

Πυλώνας #2: Κοινωνικές διαστάσεις του ψηφιακού μετασχηματισμού (5 ΕΕ)

Άξονας #1: Συνέργειες πράσινης μετάβασης και ψηφιακού μετασχηματισμού (7 ΕΕ)

Άξονας #2: Διαχείριση δεδομένων, διάχυση αποτελεσμάτων, δικτύωση με φορείς (2 ΕΕ) 

Το έργο περιλαμβάνει ένα συνεκτικό σύνολο δράσεων που θα συμβάλλουν στην υλοποίηση των ευρωπαϊκών και εθνικών στρατηγικών για τη δίκαιη πράσινη και ψηφιακή αναπτυξιακή μετάβαση της χώρας, μεγιστοποιώντας τον θετικό αντίκτυπο για την τοπική κοινωνία, ελαχιστοποιώντας τις κοινωνικές επιπτώσεις της διττής μετάβασης ιδίως για τις ευάλωτες ομάδες και περιφέρειες, ενισχύοντας την οικονομική και κοινωνική ανθεκτικότητα υπό το πρίσμα της δίκαιης ανάπτυξης και της συμπερίληψης. Ειδικότερα, τα αναμενόμενα αποτελέσματα των δράσεων αρθρώνονται σε τέσσερις διαστάσεις:

1. Ενσωμάτωση της έρευνας και καινοτομίας στον παραγωγικό ιστό της χώρας: α) ανάλυση και αποτίμηση των κοινωνικών επιπτώσεων των πολιτικών και μέτρων για την πράσινη και ψηφιακή μετάβαση στην κοινωνία, την οικονομία και τους θεσμούς, β) ανάδειξη των δυνητικά ωφελούμενων και πληττόμενων ομάδων, γ) διαμόρφωση ενημερωμένων και βάσει τεκμηρίων δημόσιων πολιτικών και κατάλληλων ρυθμιστικών κανονιστικών πλαισίων.

2. Ανάσχεση του brain drain: α) ανάπτυξη της περιβαλλοντικής και ψηφιακής οικονομίας, β) διάγνωση των αναγκών ανθρώπινου δυναμικού για την επίτευξη της διττής μετάβασης, γ) διατύπωση στοχευμένων παρεμβάσεων επανακατάρτισης και αναβάθμισης δεξιοτήτων. Επιπλέον, η επίτευξη των στόχων του έργου εδράζεται στην αξιοποίηση ανθρώπινου δυναμικού υψηλού επιπέδου γνώσεων και δεξιοτήτων.

3. Εντοπισμός των δυνητικών παρεμβάσεων και διατύπωση στοχευμένων προτάσεων πολιτικής: α) αποτελεσματική υλοποίηση πολιτικών και μέτρων για την πράσινη και ψηφιακή μετάβαση, β) ανάπτυξη της πράσινης και ψηφιακής οικονομίας, γ) άμβλυνση των υφιστάμενων κοινωνικοοικονομικών ανισοτήτων που απορρέουν από τις εν λόγω πολιτικές, δ) αξιοποίηση των συνεργειών με άλλες δημόσιες πολιτικές, ε) υλοποίηση παρεμβάσεων δημόσιας πολιτικής με αμοιβαία και αντισταθμιστικά οφέλη για την οικονομία και κοινωνία.

4. Καλλιέργεια κοινωνικού ενδιαφέροντος για τη διττή μετάβαση: α) αναβάθμιση του κοινωνικού ενδιαφέροντος για τη διττή μετάβαση συμβάλλοντας στη βιώσιμη ανάπτυξη αλλά και σε μια νέα εταιρική διακυβέρνηση, β) προαγωγή του περιβαλλοντικού ενδιαφέροντος, της συνειδητοποίησης των ψηφιακών χασμάτων και της μειωμένης ψηφιακής ωριμότητας της ελληνικής κοινωνίας. 

ΑΝΑΛΥΤΙΚΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ

  • ΑΚΡΩΝΥΜΙΟ: JustReDI
  • ΥΠΕΥΘΥΝΟΣ ΦΟΡΕΑΣ: Εθνικό Κέντρο Κοινωνικών Ερευνών
  • ΣΥΜΜΕΤΕΧΟΝΤΕΣ ΦΟΡΕΙΣ: Ερευνητικό Κέντρο Αθηνά, Εθνικό Αστεροσκοπείο Αθηνών, Ελληνικό Κέντρο Θαλασσίων Ερευνών, Πανεπιστήμιο Δυτικής Αττικής, Διεθνές Πανεπιστήμιο της Ελλάδος
  • ΠΡΟΫΠΟΛΟΓΙΣΜΟΣ: 4.915.000
  • ΠΡΟΫΠΟΛΟΓΙΣΜΟΣ ΕΚΚΕ: 1.563.800
  • ΧΡΗΜΑΤΟΔΟΤΟΥΜΕΝΟ: Χρηματοδοτούμενο
  • ΦΟΡΕΑΣ ΧΡΗΜΑΤΟΔΟΤΗΣΗΣ: Ταμείο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας
  • ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΟΣ ΥΠΕΥΘΥΝΟΣ: Καθηγητής Νίκος Δεμερτζής
  • ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΟΣ ΣΥΝΥΠΕΥΘΥΝΟΣ: Ερευνητής Γιώργος Παπαδούδης, Συντονιστής του έργου και Συνυπεύθυνος για το ΕΚΚΕ
  • ΙΝΣΤΙΤΟΥΤΟ: Οριζόντιο
  • ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΗ ΟΜΑΔΑ: Ομάδα ΕΚΚΕ: Αντουανέττα Καπέλλα, Δήμητρα Κονδύλη, Ανδρομάχη Χατζηγιάννη, Αποστόλης Λιναρδής, Χαρά Στραδουδάκη, Ιωάννα Τσίγκανου, Γιώργος Κανδύλης, Ναταλία Σπυροπούλου, Χριστίνα Βαρουξή, Αμαλία Φραγκίσκου, Σταύρος Σπυρέλλης, Χαράλαμπος Τσέκερης, Αικατερίνη Βεζυργιάννη, Παύλος Μπαλτάς, Φερενίκη Βαταβάλη, Σαρρής Νικόλαος, Αλεξάνδρα Θεοφίλη, Μαγδαληνή Τσεβρένη, Χριστίνα Φρέντζου. Εξωτερικοί Συνεργάτες: Γιάννης Θάνος, Λυδία Αβράμη, Ευάγγελος Λιότζης, Χρήστος Στάϊκος, Θωμάς Γεωργιάδης, Παναγιώτης Αρτελάρης, Μάνος Παυλάκης, Δανάη Κωνσταντινίδου, Κωνσταντίνος Παπαγιαννόπουλος, Κατερίνα Μανδενάκη, Νίκος Στασινόπουλος, Νικόλαος Κληρονόμος, Ανθή Σιδηροπούλου, Τσαμπίκα Καρακίζα-Παπαθαρρένου, Βασιλική Νίκα, Μπετίνα Ντάβου, Γιώργος Μαυρομάτης, Κώστας Παπαχριστόπουλος, Νικόλαος Μεταξίδης, Λουκία Φρατσέα, Ροή Κιντή, Αναστασία Χαραλάμπη, Φίλιππος Ζακόπουλος, Γεώργιος Ψαθάς, Δημήτρης Γκούσκος, Αθανασία Αλωνιστιώτη, Δημήτρης Χαρίτος, Δήμητρα Σύρου, Αγγελική Υφαντή, Ιωσήφ Μποτετζάγιας, Όθων Καμινιάρης, Γεώργιος Γεωργαράκης, Θεόδωρος Τσέκερης, Νικόλαος Μουστακίδης, Ευφροσύνη Κωσταρά, Ελένη Χατζή, Πολυτίμη Καραγιάννη, Άγγελος Σεριάτος.
  • ΕΝΑΡΞΗ ΕΡΓΟΥ: 15/05/2023
  • ΕΝΑΡΞΗ ΕΡΓΟΥ: 14/09/2025
  • ΔΙΑΡΚΕΙΑ(μήνες): 28
  • ΙΣΤΟΣΕΛΙΔΑ ΕΡΓΟΥ: https://www.justredi.gr/
ΕΠΙΣΤΡΟΦΗ ΣΤΗ ΛΙΣΤΑ